Schrijven is een vaardigheid die door de complexiteit een hoog beroep doet op de coordinatie.
Soms zijn er problemen in de motorische voorwaarden om goed en makkelijk te kunnen schrijven.
Ook kan de oog-hand coordinatie een probleem zijn.
Voor meer informatie zie de folder 'Kinderoefentherapie'
WAT IS DE KLEURLES
DE METHODIEK DE KLEURLES LEGT EEN
GOEDE BASIS VOOR PEN- EN PAPIERTAKEN ZOALS SCHRIJVEN
De Kleurles is een methodiek, ontwikkeld voor de leerkracht om in de klas te gebruiken, met als doel het verbeteren van de motorische uitvoering van pen- en papiertaken bij de leerlingen. Aan de voorwaarden die hiervoor nodig zijn, wordt gewerkt door middel van de activiteit kleuren. Leerkracht en leerlingen kunnen de werkmaterialen gedurende het hele schooljaar gebruiken.
Pen-en-papiertaken
Pen- en papiertaken zijn alle taken waarbij je met schrijf- of kleurmateriaal een spoor op papier achterlaat. Denk aan kleuren, het trekken van lijnen, het volgen van weggetjes, stippen verbinden, schrijfpatronen maken, het schrijven van cijfers, letters, woorden, zinnen, verhalen.
Voorwaarden
Voor het motorisch uitvoeren van pen- en papiertaken is het van belang dat een leerling ontspannen kan zitten en het potlood met een dynamische greep in alle richtingen kan bewegen. Om dit te kunnen bereiken zijn de volgende vier thema’s van belang: zithouding, pengreep, doseren van kracht en fijne motoriek.
Kleuren
Betekenisvol
Kleuren is een activiteit die jong en oud aanspreekt. Behalve thuis wordt er zeker ook op school veel gekleurd.
Kleuren versus schrijven
Tijdens het kleuren kun je aan alle voorwaarden werken die nodig zijn voor het motorisch uitvoeren van pen- en papiertaken. Kleuren is eenvoudiger dan schrijven waardoor er meer ruimte is om aandacht te geven aan die voorwaarden. Tijdens het leren schrijven heeft een leerling alle aandacht nodig voor de richting van de letter, het botsen van de letter tussen de lijnen, zone-gebruik en spaties. Schrijven is een complexe activiteit door de combinatie van de component taal en de moeilijke grafomotorische bewegingen die gemaakt moeten worden. De leerling profiteert, juist bij het leren schrijven, van de voorwaarden die eerder zijn geleerd tijdens het kleuren.
Werkmaterialen
Kijkplaten
De kijkplaten vormen de kern van De Kleurles. De leerkracht bekijkt en bespreekt deze platen samen met de leerlingen in de klas en wisselt dit af met kleuren. De platen zijn digitale bestanden die de leerkracht op het digibord laat zien. De combinatie van kijken naar de platen en vragen hierover stellen, zet leerlingen aan tot denken en nodigt uit om te vertellen wat ze zien. De afbeeldingen zijn overzichtelijk, duidelijk en uitnodigend door de grappige potloodfiguurtjes die erop te zien zijn.
Metafoor
Metaforen en bijpassende materialen maken de boodschap leuker en sterker, zodat leerlingen deze beter onthouden. Bij De Kleurles wordt er veelvuldig gebruik gemaakt van metaforen. Er is alle ruimte voor de leerkracht om de fantasie ten aanzien van metaforen en materialen de vrije loop te laten.
De Speurneus
De Speurneus is een van de potloodfiguurtjes, afgedrukt op stevig karton. In zijn speurglas zit een kijkgaatje. Leerlingen gebruiken De Speurneus om nauwkeurig naar hun eigen werk te kijken. Dat kan een kleurplaat, maar ook schrijfwerk zijn. Het gebruik van De Speurneus doet een beroep op het kritisch waarnemen en controleren van het eigen werk.
Kleurplaatjes
Kleurplaatjes met kleine, duidelijk omlijnde vakjes zijn bruikbaar voor de methodiek De Kleurles. Leerlingen worden uitgedaagd om nauwkeurig te werken, de vakjes helemaal op te vullen en binnen de lijntjes te kleuren. Kleine vakjes kleuren stimuleert het gebruik van de fijne vingermotoriek.
Hele schooljaar
De methodiek van De Kleurles geeft resultaat als de leerkracht deze gedurende het hele schooljaar toepast. Na introductie van de kijkplaten en De Speurneus bij de activiteit kleuren, kunnen deze werkmaterialen dagelijks worden ingezet bij alle pen- en papiertaken.
Gecombineerde taken
Kleuren en schrijven kunnen een taak op zichzelf zijn, maar komen ook vaak voor in combinatie met andere taken De kansen om de werkmaterialen van De Kleurles te gebruiken en aan de voorwaarden te werken voor een betere uitvoer van pen- en papiertaken liggen voor het oprapen gedurende het hele schooljaar en alle jaren dat een leerling op de basisschool zit.
Nauwkeurig werken
De leerkracht kan De Speurneus dagelijks bij pen- en papiertaken gebruiken, waardoor het nauwkeurig werken, terugkijken, nakijken, meer handen en voeten krijgt. Het belang van nauwkeurig werken wordt vaak onderschat, maar het is bekend dat bij veel van de fouten in de bovenbouw onnauwkeurigheid een rol speelt.
Feedback
Leerlingen maken de grootste vorderingen als ze een periode intensief met een of meerdere thema’s van De Kleurles bezig zijn en direct feedback krijgen van de leerkracht. Voordoen, samendoen, passende materialen gebruiken, feedback geven en een positieve benadering, geven het meeste resultaat. Directe feedback tijdens een schrijfles is essentieel in plaats van een opmerking achteraf in het schrijfschrift. Alleen tijdens de les kan de leerkracht feedback geven op de uitvoering (bijvoorbeeld lettertraject, zithouding, pengreep) en geeft zij leerlingen de kans om dit te oefenen en te leren.
Muziek
De Kleurles maakt gebruik van rustgevende muziek om het kleuren, kijken en luisteren af te bakenen en structuur te geven.
KLEURLESSPECIALIST
HET GEVEN VAN EEN VOORBEELDLES IN DE KLAS IS
LEUK EN ZINVOL VOOR DE LEERLINGEN EN DE LEERKRACHT
Een kleurlesspecialist is een kindertherapeut (ergo-, fysio-, oefentherapeut) of onderwijsondersteuner die de scholing heeft gevolgd of met een andere ervaren kleurlesspecialist voorbeeldlessen heeft gegeven. De Kleurlesspecialist heeft een persoonlijke licentie om de kijkplaten bij het geven van de lessen te mogen gebruiken. Voor meer informatie en prijsopgave neem gerust contract op met de Kleurlesspecialist Manon van Munnen.